Thuộc tính (Attribute | Field)
Thuộc tính là thông tin đặc trưng cần lưu trữ của các đối tượng trong thực tế.
Mỗi thuộc tính có các thành phần:
- Tên thuộc tính (Field Name)
- Kiểu dữ liệu (Data Type)
- Miền giá trị (Domain Name)
Quan hệ (Relation)
Là tập hợp các bộ giá trị lưu trữ thông tin của các đối tượng có cùng tập thuộc tính.
Thể hiện của quan hệ là một bảng dữ liệu, trong đó:
- Mỗi cột lưu trữ thông tin của một thuộc tính.
- Mỗi dòng là một bộ giá trị (Tuple) lưu trữ thông tin một đối tượng.
- Thể hiện của quan hệ là một tập các bộ giá trị
Ví dụ: (03, Cơ sở dữ liệu, 4)
Qui ước ký hiệu
- Quan hệ: dùng các ký tự in hoa Q, R, S.
- Quan hệ Q có tập thuộc tính {A1,A2,..,An}: Q(A1,A2,..,An)
Khái niệm khoá trên các hệ quản trị CSDL
Khoá chính (Primary Key)
- X được gọi là khoá chính của quan hệ Q nếu giá trị trên X phân biệt giữa các bộ.
- Mỗi quan hệ chỉ được khai báo một khoá chính
Khoá ngoại (Foreign Key)
- Cho 2 quan hệ Q và R. X được gọi là khoá ngoại của R nếu X là thuộc tính của R và X là khoá chính của Q
- Tên thuộc tính trên khóa ngoại và khóa chính có thể khác nhau
Quy tắc chuyển đổi ERD sang mô hình dữ liệu quan hệ
Tập thực thể
- Mỗi thực thể chuyển thành một quan hệ cùng tên và danh sách thuộc tính.
- Thuộc tính khoá trở thành khoá chính của quan hệ
- Ví dụ
Mối kết hợp 1 – 1
- Thuộc tính khoá bên này làm khoá ngoại bên kia hoặc ngược lại
- Ví dụ
Mối kết hợp 1 – N
- Thuộc tính khoá bên 1 làm khoá ngoại bên nhiều
- Ví dụ
Mối kết hợp N – N
- Chuyển thành quan hệ mới có khoá chính gồm 2 thuộc tính khoá của 2 quan hệ; thuộc tính mối kết hợp (nếu có) trở thành thuộc tính của quan hệ mới
- Ví dụ
Mối kết hợp 3 ngôi (Ba thực thể tham gia vào mối kết hợp)
- Chuyển thành quan hệ mới, có khoá chính gồm 3 thuộc tính khoá của 3 thực thể tham gia mối kết hợp. Thuộc tính mối kết hợp (nếu có) trở thành thuộc tính của quan hệ mới.
- Ví dụ
Thuộc tính đa trị (Thuộc tính có nhiều giá trị cho một thể hiện)
- Chuyển thành quan hệ mới có khoá chính gồm thuộc tính đa trị và thuộc tính khoá của thực thể. Sau khi chuyển thành quan hệ mới, thuộc tính đa trị sẽ biến mất khỏi thực thể cũ.
- Ví dụ
Ví dụ về mô hình thực thể kết hợp (ERD)
Yêu cầu: Xác định bản số và thực hiện chuyển sang mô hình dữ liệu quan hệ
Tổng kết bài học mô hình dữ liệu quan hệ- Mô hình dữ liệu quan hệ và các thành phần của nó
- Quy tắc chuyển mô hình thực thể kết hợp sang mô hình dữ liệu quan hệ
- Tập thực thể
- Mối kết hợp 1 – 1
- Mối kết hợp 1 – N
- Mối kết hợp N – N
- Mối kết hợp 3 ngôi
- Thuộc tính đa trị
Bài tập thực hành
- Bài thực hành số 1: Cho mô hình thực thể kết hợp sau
- Yêu cầu: Chuyển ERD sang mô hình dữ liệu quan hệ
Bài thực hành số 2: Dựa vào mẫu hoá đơn bán hàng hãy thiết kế mô hình dữ liệu quan hệ
Trong đó
- Số hoá đơn xác định được ngày tạo lập
- Mã khách hàng xác định được tên khách hàng, địa chỉ
- Mã hàng xác định được tên hàng hoá, đơn vị tính, đơn giá và số lượng
Bài thực hành số 3: Thiết kế mô hình dữ liệu quan hệ dựa vào mẫu phiếu mượn sách trong thư viện.
Trong đó
- Số phiếu xác định được ngày mượn
- Mã sinh viên xác định được tên sinh viên, mã lớp
- Mã sách xác định được tên sách, nhà xuất bản, ghi chú
Xem giáo trình môn cơ sở dữ liệu